Nauka i poszukiwanie wiedzy

Nauka, poznawanie jakiś nowych rzeczy, jest trochę jak obserwacja przyrody. Przykładowo, gdybym zapytał Cię o wymienienie 10 gatunków ptaków, pewnie wymieniłbyś te najbardziej znane. Bocian, orzeł, wróbel. Z odróżnieniem gatunków sikorek pewnie miałbyś już problem. Mnóstwo gatunków jest podobnych i osoba która nie interesuje się ornitologią, kategoryzuje je po prostu jako jakieś mniejsze lub większe ptaki. Jeśli nie znamy jakiegoś tematu wcale, to nie potrafimy wyznaczyć linii pomiędzy obszarami, które zawiera. Często nawet nie zauważamy, że otaczają nas jakieś sympatyczne ptaki.

Moim zdaniem podobnie jest z programowaniem. Jeśli dopiero zacząłeś kodować, jesteś przytłoczony ilością tematów które należy poznać. Nie wiesz co jest do czego, nie wiesz, po co porobiono jakieś frameworki, czemu aplikacja backend i frontend jest rozdzielona i próbujesz pobierać dane z bazy na froncie. Idąc dalej w zakresie jednej technologii, możesz nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, jakie informacje są kluczowe. Dobrym przykładem są osoby, które kończą bootcampy i nie wiedza po nich, dlaczego tak ważne są typy danych. Nie zauważają ich, podobnie jak osoba początkująca która wyjdzie na dwór i widzi "jakieś ptaki". Wszystko zlewa się w całość, informacji jest bardzo dużo.

Wróćmy do ptaków. Postanowiłeś sobie że od dzisiaj będziesz wymiataczem w rozpoznawaniu ptaków. W tym celu kupiłeś sobie w popularnej księgarni 5 atlasów ptaków. 

Po obejrzeniu jednego, Twoja wiedza ornitologiczna szybuje niebotycznie w górę. Już wiesz, że brązowy ptak który odwiedza ogródek to krętogłów,  a sikorka ma kilka gatunków. Dowiedziałeś się też, że każde zwierze można przyporządkować do rodziny, rodzaju i gatunku, poszerzyłeś więc wiedzę z zakresu taksonomii. Ta wiedza jest przydatna, ponieważ teraz widzisz jakieś ptaki są ze sobą pokrewne. Poznałeś też informacje na temat ptaków których nigdy nie zobaczysz w Polsce. 

Teraz wróćmy do programowania. Przerobienie od A do Z jakiegoś kursu, książki czy serii nagrań, znacznie zwiększa Twoją wiedzę. Musisz poświęcić trochę czasu na uporządkowanie nowych informacji, być może porobisz sobie fiszki / ćwiczenia, aby wszystko "lepiej ułożyło się w głowie". Wielokrotnie powiesz sobie wielkie AHA, bo dowiesz się, dlaczego coś co chciałeś zrobić, nie miało prawa działać. Gdy znasz podstawy, programowanie jest znacznie łatwiejsze. Wiem że lecę tutaj banałami, ale wiele osób nigdy nie siądzie do nauki podstaw i zawsze będzie miało problemy z nauką.

Jak pisałem, kupiłeś 5 "casualowych" atlasów ornitologicznych. Teraz pojawia się problem, ponieważ po przeczytaniu 2 pierwszych, przeczytanie 3 dostarcza Ci bardzo mało nowych informacji. Wchodzisz w fazę plateau, krzywa uczenia się przestaje iść w górę. Wychodząc na dwór poznajesz każdego ptaka "od ręki", ornitologia wydaje się być mniej ciekawa, ponieważ ile razy można oglądać to samo.
Czujesz niepokój, bo wydaje Ci się, że świat powinien być ciekawszy. Tak na marginesie, czy wiedziałeś że w Polsce w latach 80. gniazdowało tylko 10 - 30 par żołny? Z czego jedno stanowisko było jakiś kilometr od mojego domu przy wschodniej granicy?

Podobnie jest jeśli uczysz się jakiegoś frameworka. Na początku musisz poznać bardzo dużo informacji, potem gdy nauczysz się robić podstawowe rzeczy, możesz odczuwać znudzenie. Jeśli uczysz się JS i sięgasz po kolejną książkę, najprawdopodobniej będziesz znał już 90% informacji, 5% nowych informacji będzie nieużyteczne (bo na przykład nie potrzebujesz programowania na Canvas), a 5% będzie użyteczne. Kupowanie 5 słabych książek do nauki jedynie Cię sfrustruje, bo będą powielały ciągle te same informacje. O wiele lepiej jest kupić jedną bardzo dobrą książkę, która może na początku wyda Ci się zbyt skomplikowana, ale z czasem po którejś lekturze w pełni ją zrozumiesz. 

W jaki sposób wyjść z tego impasu?

Musisz zdać sobie sprawę z tego, że istnieją informacje które ułatwią Ci pracę i są w Twoim zasięgu, a do których dotarcie może być trudne jeśli nie jesteś dociekliwy. Najtrudniej jest zobaczyć to, co mamy pod ręką.

Przykładowo, testowanie GUI jest trudne, ale jeśli bardzo dobrze przyjrzysz się obecnym narzędziom, ułatwisz je sobie. Kiedyś testując Angulara miałem już dość skomplikowanych metod z Jest i przypadkiem natrafiłem na temat Harnesses. Pozwalają one na znacznie łatwiejsze używanie kontrolek. Nie trafiłem na to w żadnym tutorialu i nikt tego nie używał w żadnym projekcie w którym byłem. Jak je znalazłem? Okazało się że są one opisane w dokumentacji każdego elementu w Angular Material, wystarczyło wykazać zainteresowanie. Jeśli czujesz, że coś co robisz jest trudne i powtarzalne, prawdopodobnie ktoś już rozwiązał ten problem.

Po drugie, wielu rzeczy nauczysz się po prostu czytając bieżące artykuły / oglądając nagrania wideo dobrych twórców. Nigdy nie pomijaj nowych informacji / propozycji od kolegów z teamu - możesz w nich znaleźć prawdziwe złoto.

Po trzecie, warto uczyć się też wszystkiego dookoła naszego głównego tematu, budując ekspertyzę w kształcie litery T. Niektóre tematy są trudne do zrozumienia jedynie w kontekście Twojej głównej technologii, natomiast w innych językach mogą być łatwiejsze.

Pasowało by znowu nawiązać do ornitologii. Jeśli chcesz wypełnić swój domowy zeszyt obserwacji ptaków wszystkimi ptakami Polski, musisz poświęcić czas i pieniądze. Warto zainwestować w najlepszy sprzęt, kontaktować się z fachowcami i próbować nowych rzeczy. Poszerzysz swoją wiedzę nie tylko o ptakach, ale o całej przyrodzie. Będziesz prowadził dyskusje z innymi pasjonatami, publikował swoje wyniki badań i zdjęcia. 

Z czasem posiądziesz informacje które nie są dostępne amatorom,staniesz się wartościowym członkiem społeczności i będziesz wspierał przyrodę. Koniec końców zostaniesz ekspertem z ornitologii ... na chwilę, ponieważ przyroda ciągle się zmienia. 

Na drodze do biegłości w każdej dziedzinie stoi kilka przeszkód. Jeśli uznamy że jesteśmy już super wymiataczami i przestaniemy się uczyć, nasz poziom biegłości będzie spadał. Możemy też nie wiedzieć że robimy coś cały czas źle. Kolega z teamu kiedyś powiedział że przez godzinę pair programmingu ze mną nauczył się tyle, co w czasie całego roku programowania samodzielnie. Cytując klasyka, musisz znać swoje współczynniki, musisz się porównać. Być może jesteś mega słaby, tylko wydaje ci się, że jesteś dobry. W jednym projekcie możesz być wymiataczem, w drugim, średniakiem.

Możemy też zbłądzić w ślepe zaułki, na przykład ucząc się technologii które szybko odejdą w zapomnienie. Mój znajomy zawsze powtarzał, że na koniec dnia i tak programujemy w JS. 

Niektóre tematy mogą wydawać się kuszące, ale nie przybliżają nas do sukcesu w żaden sposób. Wyobraź sobie, że wkładasz 100% czasu w naukę HTML Canvas, ale nie planujesz w nim robić żadnych projektów. W pracy raczej jest tak, że na Canvas robimy coś raz na kilka miesięcy lub rzadziej. Jeśli znasz dobrze JS, prawdopodobnie zakodowanie coś w dość niestandardowej technologii nie będzie trudne. Podobnie jest np. z integracjami wykresów, wyrażeniami regularnymi czy pracą z mapkami Google. Można się tego nauczyć just in time.

Zmiany w programowaniu zachodzą znacznie szybciej niż w przyrodzie, ale zasady bycia ekspertem są te same. Ważne jest by:

1. Poznawać i wgłębiać się w podstawy
2. Być na bieżąco ze zmianami w technologii
3. Pozyskiwać wiedzę na około naszej technologii, próbować nowych rzeczy
4. Stosowaniem ułatwień dostarczanych przez rozwój technologii